Waarom je voorzichtig moet zijn met het online delen van foto’s

De kans is klein dat jij in de afgelopen tien jaar GEEN foto op social media hebt geplaatst. Feestje hier, festivalletje daar, en dat moeten we natuurlijk online delen met onze vrienden. En hoewel het een onschuldige manier lijkt om familie en vrienden virtueel op de hoogte te houden van wat jou bezighoudt, maar intussen heeft de tijd niet stilgestaan. Je bent wat ouder geworden en de foto’s zijn misschien niet helemaal representatief meer. Maar ook cybercriminelen zijn ouder en wijzer geworden. Met de huidige technologie wordt het voor hen steeds makkelijker om je foto’s te misbruiken. En dat is natuurlijk iets wat we willen voorkomen.

Veilig internetten

Het grootste risico op misbruik van je foto’s loop je door ze te delen op onveilige websites. Ook openbare netwerken zijn berucht als het aankomt op je digitale veiligheid en privacy. Hackers kunnen je gegevens vrij makkelijk onderscheppen en daarmee veel kwaad aanrichten. Het is dan ook raadzaam om altijd een VPN te gebruiken, vooral als je via openbare netwerken surft. Een goede VPN geeft je bovendien een waarschuwing als je op het punt staat om een malafide site te bezoeken. Je kunt VPN installeren als app, maar ook als een extensie voor je browser, zoals VPN Chrome. Installeer je het op je router, dan bescherm je in één keer alle apparaten die via deze router met het internet zijn verbonden.

Deepfakes

Misschien herinner je je het filmpje waarin Barack Obama Donald Trump een ongelooflijke sukkel noemt. Velen moesten er wel om  lachen, maar in feite ging het om een serieuze waarschuwing. Jordan Peele, een bekende Amerikaanse komiek, toonde hiermee aan hoe makkelijk het is om iemand anders woorden in de mond te leggen. Het was Peele’s mond die de woorden uitsprak en die over het gezicht van Obama werd geplakt. Dit was zo goed gedaan, dat nep niet meer van echt was te onderscheiden. Een willekeurige kijker zou er zomaar in gaan geloven. 

Dat gebeurde in ieder geval wel met de nepboodschap van Trump aan België in 2018. Hoewel het hier duidelijk om een deepfake ging, leidde een niet-ondertitelde uitspraak tot verontwaardigde reacties. Trump zou gezegd hebben dat ‘klimaatverandering nep is, net zoals deze video’. Sommigen misten deze nuance en reageerden dat Trump eerst maar eens moest kijken naar zijn eigen land met de “gestoorde kindmoordenaars”. 

Artificial Intelligence

Peele maakte gebruik van AI-technologie. Dit gaat nog een stapje verder dan Photoshop, waarmee we ook al beelden konden manipuleren. AI of Artificial Intelligence heeft de afgelopen jaren een enorme ontwikkeling doorgemaakt en is gebaseerd op ‘deep learning’. Dat betekent dat AI alleen maar slimmer kan worden dankzij de voortdurende input. Tegenwoordig kun je al met een handvol foto’s een deepfake maken. En met een deepfake word je meestal niet beter neergezet. Denk bijvoorbeeld aan een foto van een naakt persoon met jouw hoofd erop. Of een video waarin je zogenaamd de meest bizarre uitspraken doet of een bankoverval pleegt. Omdat een deepfake als zodanig moeilijk te herkennen is, kan dit al snel hele vervelende gevolgen hebben voor je privéleven. En als je baas of een collega zo’n deepfake onder ogen krijgt, kan het ook je carrière schaden.

Wees kritisch

Het maken van een overtuigende deepfake vergt nog wel wat vakmanschap. Je hebt er diverse foto’s voor nodig, audio-opnames, een goed programma en veel geduld. De kans dat iemand zoveel tijd en moeite wil investeren in het maken van een deepfake van jou, is vrij klein. Toch is het niet ondenkbaar en moet je je bewust blijven van deze mogelijkheid. Foto’s die je in het verleden online hebt gedeeld, blijven voor altijd circuleren op het internet. Daar is weinig aan te doen, maar je kunt wel stappen nemen om het gevaar zoveel mogelijk uit te sluiten. Wees in het vervolg in elk geval kritisch op wat je op social media publiceert. Zorg ervoor dat je foto’s alleen zichtbaar zijn voor mensen die je kent en vertrouwt. Voeg geen ‘vrienden’ toe die je niet persoonlijk hebt ontmoet. En last but not least: geloof niet alles wat je op het internet ziet.