Waarom sommige mensen al-tijd te laat komen
We kennen ze allemaal wel. Van de types die never nooit op tijd komen. “Ja, ik fiets nu aan”, terwijl jullie al een half uur geleden af hadden gesproken. Walgelijk. Wat blijkt nu? Je kunt het deze mensen helemaal niet kwalijk nemen. Te laat komen zit namelijk in het aard van het beestje. Dit ontdekte psycholoog Jeff Conte van de Amerikaanse San Diego University.
‘Pylochroon’
Die irritante laatkomers staan ‘polychroon’ in het leven, beschrijft Conte op basis van zijn onderzoek. Zij doen het liefst meerder dingen tegelijk, waar ze van moment tot moment tussen switchen. Dit in tegenstelling tot mensen met een monochrone aanpak.
Die focussen zich liever op één activiteit per keer en beginnen pas iets nieuws als het vorige is afgerond. Hun uitgangspunt is de ‘kloktijd’ van officieel planningen, afspraken en agenda’s, terwijl polychrome types uitgaan van ‘evenementtijd’. Zij vinden het belangrijker om iets goed af te ronden in plaats van snel, en nemen meer tijd voor interpersoonlijke relaties dan voor deadlines.
Tijdsbeleving
Conte was benieuwd of deze twee verschillende manieren van tijdsbeleving verband houden met te laat komen. In 2003 onderwierp hij 181 treinmachinisten aan een onderzoek. Eerst stelde hij vast of ze polychroon of monochroon functioneerden. Daarna keek hij hoe vaak ze in de afgelopen drie jaar te laat waren verschenen op hun werk.
Zijn conclusie was dat polychrone types inderdaad vaker te laat zijn dan monochronen.
Tijdsinschatting
Conte was nog niet klaar, want in een andere studie vroeg hij twee groepen mensen een tekst te lezen en op gevoel na zestig seconden te stoppen. In de eerste groep zaten ambitieuze, competitieve types en in de tweede groep creatieve en reflectieve mensen.
De eerste groep stopte gemiddeld na 58 seconden en waren daarmee veel punctueler dan de tweede groep, die gemiddeld na 77 seconden dachten dat de minuut over was. Te laat komen lijkt dus op diverse manieren in de aard van het beestje te zitten.
